Khối lượng của bào thai là một trong số các vấn đề bức thiết để xác định xem thai nghén có phát triển bình thường ở trong bụng mẹ hay không. Khối lượng của bào thai thường chịu ảnh hưởng bởi chứng bệnh từ thai phụ, bất thường ở bánh nhau. Khám thai là việc làm quan trọng giúp bác sĩ xác định được sức khỏe cơ thể của thai nghén cũng như theo dõi sự phát triển bình thường của bào thai. Không chỉ việc siêu âm sàng lọc và nhận biết sớm các dị tật về hình thái thai nhi, cũng như theo dõi cân nặng của thai nghén. Nhân tố cân nặng ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe thể chất của thai nhi. Một bào thai có cân nặng quá ít hay quá cao so với tuổi đều có thể do một chứng bệnh nặng hơn nào đó của mẹ, của thai hay khác lạ của các phần phụ như nước ối. Sau đây là những tác nhân tác động đến khối lượng của thai nghén mà mẹ bầu nên biết để chăm sóc thai nhi phát triển khỏe mạnh . Xem chi tiết: bảng cân nặng chuẩn của thai nhi theo tuổi thai.
Cân nặng của bào thai theo tuần tuổi
Bảng tiêu chí về cân nặng bào thai được đo, xác định, nhận xét bởi các bác sĩ của tổ chức y tế toàn cầu. Toàn bộ các mẹ bầu đều só sánh về kết quả, toàn bộ các thông số siêu âm, và cân nặng của thai nhi trong bảng đều được xác định giúp biết được bào thai có hình thành và phát triển được thông thường không.
Một vài chú ý về sự phát triển của bào thai trong bụng trong các tuần như sau:
- Từ tuần thai 1 đến 7: bào thai đang trong quá trình thụ thai, được tạo thành phôi thai. Vì thế, cân nặng và chiều dài của thai nghén chỉ có thể xác định từ tuần thứ 8.
- Bào thai sẽ được tính toán theo chiều dài của trẻ.
- Bắt đầu tuần 8 – 19: được đo từ phần đầu tới phần mông của thai nhi.
- Từ tuần thai thứ 20 – 42: tính toán từ đầu cho tới hết gót chân của trẻ.
- Từ tuần thai 32: trẻ sẽ bước vào giai đoạn phát triển tăng tốc hơn, tăng tương đối nhanh về khối lượng và chiều cao.
- Tuổi thai xác định về cân nặng bào thai chính xác là: tuần 32.
Với bảng giám sát cân nặng thai nghén chuẩn sẽ được đưa ra để các mẹ bầu có thể theo dõi sát sao về sự hình thành và phát triển của thai nghén thông qua từng tuần. Toàn bộ các thông số cân nặng của bào thai chuẩn này đều được đưa ra theo từng tuần thai, và triển khai từ tuần thứ 8 cho tới hết tuần thứ 40 của thai kỳ. Sau thời điểm đã khám bệnh và so sánh với bảng được thoe dõi về cân nặng của bào thai, mẹ bầu sẽ biết được mình có đang phát triển được tốt hay không? Thai nhi có bị nhỏ hơn hoặc lớn hơn so với các tiêu chuẩn về cân nặng của thai nhi không? Và từ đó, thai phụ sẽ có được sự sửa đổi về chế độ ăn uống, bổ sung dưỡng chất phù hợp, luyện tập sao cho phù hợp .
Phương pháp đo chiều dài và cân nặng của thai nhi theo từng giai đoạn
Phương pháp đo cụ thể theo từng thời kỳ của tuổi thai ở dưới đây:
- Triển khai tuần 8-19: trẻ được đo với chiều dài từ đầu cho đến mông, vào khi này, chân của trẻ bị uốn cong ở trong thai nghén suốt nửa đầu của thai kỳ, nên tương đối khó để đo được chính xác về cân nặng và chiều dài của trẻ. Trong suốt giai đoạn ngày, về kích thước cũng như về cân nặng của thai nhi sẽ được tâng dần đều.
- Từ tuần thứ 32, của trẻ sẽ được hình thành và phát triển một cách tối đa, tất cả các đường nét cuối cùng của trẻ sẽ được hoàn thiện.
Một vài tác nhân tác động tới cân nặng của thai nhi:
* Thể chất của bà bầu
Một số công trình nghiên cứu khoa học cho thấy: yếu tố di truyền từ cha mẹ quyết định 23% vóc dáng của trẻ trong thời gian sắp tới, vì vậy vậy nếu như bố mẹ cao to thì thường con chào đời cũng có vóc dáng lớn hơn so với tiêu chí trung bình và trái lại. Nhưng mà, di truyền không phải là nhân tố quyết định chính sự phát triển về mặt chiều cao cũng như cân nặng của trẻ về sau mà các yếu tố cấp bách khác cũng có tầm tác động vô cùng mật thiết chính là: chế độ dinh dưỡng cho bé và tác nhân môi trường thói quen sống của trẻ.
* Dây rốn dị dạng
Dây rốn có chức năng vận chuyển dưỡng chất dinh dưỡng từ bánh nhau đến bào thai. Nếu có khác lạ ở dây rốn sẽ tác động trầm trọng đến có nguy cơ cung ứng máu, chất dinh dưỡng đến thai nghén. Điều đó tác động trầm trọng đến cân nặng của thai nhi.
* Bánh nhau khác thường
Bánh nhau có chứa hồ huyết là nơi cung cấp dưỡng chất tập trung cho thai nhi. Các gai nhau được nhúng trong hồ huyết, qua hàng rào nhau thai lấy chất dinh dưỡng của mẹ vận chuyển dây rốn chuyển tới nuôi thai. Trong trường hợp nhiệm vụ của bánh nhau bị suy, quá trình trao đổi dưỡng chất từ mẹ đến thai nghén giảm mạnh. Vào thời gian này bào thai dễ bị còi cọc, chậm hình thành và phát triển.
* Căn bệnh từ người mẹ
Những người mẹ gầy gò, thấp bé có nguy cơ đẻ con nhẹ cân hơn nhóm mẹ cao lớn. Bên cạnh đó, những mẹ bị tiền sản giật thai kỳ, huyết áp tăng sẽ tác động đến việc cung cấp máu và chất dinh dưỡng từ mẹ qua bánh nhau đến bào thai. Do đó, bào thai có thể dễ bị suy dưỡng chất.
Mặt khác, mẹ bầu bị đái đường thời kỳ mang thai không những gây nên nguy hiểm mà còn khiến thai nghén bị mất cân bằng tăng trưởng, thai to hơn khá nhiều so với cân nặng chuẩn.
* Thai nghén bị dị tật bẩm sinh
Dẫn lời các bác sĩ , cân nặng của thai nghén được quyết định bởi một số điểm như chu vi bụng và chiều dài xương đùi. Bởi vậy, trong trường hợp thai nhi trong bụng mẹ gặp bất cứ dị dạng nào cũng có thể ảnh hưởng đến các bộ phận khác cũng như cân nặng.
* Bao nhiêu bào thai
Một vài mẹ có thai mang cùng lúc nhiều thai thì các bé có cân nặng nhẹ hơn so với thông thường.
* Dưỡng chất trong thời kỳ mang thai
Thời điểm có thai mà chế độ chất dinh dưỡng của mẹ nghèo nàn thiếu hụt dưỡng chất thì rất khó để thai nghén phát triển tiết giảm . Quá trình có thai là 1 trong 3 giai đoạn rất quan trọng để trẻ phát triển chiều cao tiết giảm .
Trên đây là một số tác nhân tác động đến cân nặng của bào thai. Cân nặng của bào thai luôn chứng minh được sự phát triển mỗi ngày của thiên thần nhỏ trong bụng mẹ chính vì nên cố gắng quan sát sự thay đổi về cân nặng của thai nghén để có thể biết và bổ sung dưỡng chất kịp thời cho thai nghén các mẹ.
* Phụ thuộc dụng cụ đo đạc
Thiết bị tại các phòng khám lạc hậu hoặc y bác sĩ thao tác sai số thì cũng cho ra kết quả cân nặng bào thai không đúng với thực tế. Ngoài siêu âm, bác sĩ thăm khám ban đầu đo chiều cao tử cung, vòng bụng của mẹ đã có thể ước lượng một biện pháp khá chuẩn xác trọng lượng bào thai. Vì vậy, đo chiều cao tử cung, vòng bụng khi khám thai là một việc làm cần thiết, đối chiếu với cân nặng thai đo qua siêu âm, tránh khỏi được sai số về thai nghén.
Một số chú ý về tiêu chuẩn trọng lượng của thai nghén
Lúc đi khám thai và thấy cân nặng của thai nghén có sự bất thường so với bảng tiêu chí cân nặng ở trên thì các mẹ bầu nên cố gắng hết sức chú ý tới. Bởi đầy cũng có thể là một trong số các dấu hiệu cảnh báo cho một vài vấn đề gặp phải về sức khỏe thể chất và sự hình thành và phát triển của thai nhi như dưới đây:
- Khi này y bác sĩ sẽ nói cho bạn biết về chế độ dinh dưỡng bảo đảm cho sự hình thành và phát triển của bào thai hay có gặp những vấn đề gây tác động xấu tới sức khỏe thể chất tinh thần hay không. Lúc đã xác định được lí do thì lương y sẽ hướng dẫn cụ thể cho bạn về biện pháp thay đổi thích hợp như: điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi và thư giãn phù hợp . Mẹ bầu nên cố gắng có một vài điều chỉnh phù kết hợp để cải thiện về cân nặng của thai nghén.
- Nếu như theo hàng tuần, thai nhi phát triển nhiều hơn so với bảng tiêu chí về cân nặng, đặc biệt với một số tháng cuối của thai kỳ, cũng có thể trẻ đã được phát triển lớn hơn so với tuổi thai. Thời điểm bào thai quá lớn, sẽ gây khó khăn trong suốt quá trình chuyển dạ và sinh sản của mẹ bầu. Còn với kích cỡ bé lớn lơn so với bảng tiểu chuẩn tầm 3m, thfi thai nhi sẽ có khả năng mang bệnh như: đái đường, béo phù,… ngày từ khi còn ở trụng mẹ.
- Với thai nhi có chỉ số thấp hơn nhiều so với bảng tiêu chuẩn theo tuần, thì kết quả siêu âm so với bảng cân nặng thai nghén của trẻ có chiều dài ngắn hơn so với chiều dài trung bình tầm 3cm, mẹ bầu cần thiết phải nhanh chóng thực hiện về việc xét nghiệm y học kiểm tra hầu hết các nhiệm vụ của nhau thai để các thầy thuốc nhận xét xe phần nhau thai có phát triển đầy đủ cung cấp chất dinh dưỡng tới bào thai và kiemr tra về phần dây rốn.
- Trong trường hợp thai nhi của bạn nhẹ cân, thì bé cũng có thể sẽ bị bị lây bệnh suy dưỡng chất thai nghén, dễ bị mắc các bệnh về phổi, sức miễn dịch của trẻ sẽ kém hơn, và có khi còn có thể sẽ gây ảnh hưởng tới sự hình thành và phát triển thông minh của trẻ.
Hầu hết các mẹ cũng nên tránh quên các mũi tiêm cần thiết trước và trong lúc mang bầu nhé. Theo sự cảnh báo của tổ chức y tế địa cầu who, việc tiêm phòng cho bà bầu chính là bước đệm cấp thiết để phòng tránh một vài loại vi khuẩn, vi-rút gây bệnh cho cả mẹ và bé trong suốt thời gian thời kỳ mang thai.
Những điểm cần chú ý của thai phụ
- Thu xếp thời gian nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc: có thai song sinh, nghĩa là cơ thể đang phải làm việc gấp đôi so với phụ nữ có bầu thông thường nhằm nuôi dưỡng và giúp cho thai nhi hình thành và phát triển hoàn chỉnh . Bà bầu cũng sẽ cảm giác mẹt mỏi và kiết sức hơn so với một số bà bầu khác, vì thế bạn cần phải nghỉ ngơi bằng phương pháp nằm gác đầu ở tren gối, nhắm mắt đẻ thư giãn và nghe nhạc thật nhẹ nhàng. Cũng đừng cố gắng làm việc tốn nhiều sức bởi như thế sẽ gây ra tác động xấu tới bản thân, mà còn cả tới bé ở trong bụng.
- Theo dõi thai cẩn thận: các chị em phụ nữ mang thai nhi nên cố gắng được giám sát theo định kỳ thật sát sao tại các bệnh viện hoặc tại các phòng khám khoa sản có chất lượng cao. Chính vì, các nữ giới cần thiết phải nhớ việc khám thai theo đúng lịch hẹn của lương y và cần đến bệnh viên nếu như nhân thấy bất kể vấn đề gì không ổn trong thời gian mang bầu, bởi những rủi ro về sẩy thai hoặc sinh non với mẹ mang bầu đôi là rất cao.
- Uống đủ nước: nước luôn đóng một chức năng cấp bách đối với sức khỏe thể chất của cả mẹ và bé, đặc biêt với các thai phụ có thai song sinh. Việc uống đủ 3 lít nước hàng ngày sẽ giúp tăng lượng nước ối vào thai nghén, giúp cho thai nghén “đi nhẹ” đều và từ đó tránh khỏi nguy cơ bị nhiễm khuẩn đường tiết niệu, bảo đảm về nhu cầu màu tăng lên trong cơ thể của mình và tránh tình trạng mất nước thời điểm ra mồ hôi.
- Tẩm bổ chất dinh dưỡng nhiều hơn: nhằm đảm bảo cho cả 2 thai nh được hình thành và phát triển tốt trong bụng thì mẹ bầu cần phải tăng cân từ 16 – 20,5kg trong suốt thời gian có thai. Cũng tương đương với việc bà bầu nên cố gắng cung ứng gấp đôi calo so với người mẹ đơn thai, nghĩ là hàng ngày cần 600 năng lượng. Trong trường hợp ăn quá ít thì sẽ thiếu hụt cung cấp dưỡng chất dinh dưỡng cho người mẹ cần thiết và sức lực đồng thời với việc phụ nữ có bầu sẽ có một sức khỏe cơ thể không tốt.
- Dễ bị xuất huyết âm đạo: trạng thái bị xung huyết âm đảo là chuyện thông thường, đặc biệt trong vòng 3 tháng đầu của thời kỳ mang thai. Đây chủ yếu là một trong số các dấu hiệu mới đầu doạn sảy thai, bị sẩy thai hoặc mang thai ngoài tử cung. Nhưng, xung huyết âm đạo lại khá thường gặp mỗi khi có thai đôi ở mẹ bầu, khi thấy máu chảy kết hợp với các dấu hiệu co thắt, hiện diện đi kèm với cục máu đông, mẹ bầu cần cố gắng đến ngay bệnh viện để kiểm tra về thai kỳ.
- Rủi ro bị tiền sản giật cao: tiền sản giật sẽ triển khai với các chứng huyết áp và protein có trong nước giải cao, các triệu chứng của bệnh này chủ yếu là sưng phù bàn chân, bàn thay và mặt. Tiền sản giật cũng có khả năng tương đối nguy hiểm với người phụ nữ có thai đôi.
- Chuyển dạ sớm hơn dự kiến: đa số các mẹ mang thai đôi đều sinh ở tuần 36-37 và rất ít người có thể chờ cho đến đủ 40 tuần thai. Thực tế thì các cặp song chào đời đời sau tuần 34 đều bảo đảm an toàn bởi sự chăm sóc của tất cả các y bác sĩ khoa sản. Một số cặp song sinh cũng thường phải đối mặt với các rủi ro về đường hô hấp bởi chúng sẽ được sinh ra sớm hơn so với ngày dự sinh. Hầu hết các bé cũng có cân nhẹ hơn so với bé sinh thường, dù cho mẹ có thai đôi có một thời kỳ mang thai khỏe mạnh thì việc ngăn ngừa sinh non là điều không thể tránh khỏi, và đây cũng là rủi ro mà các mẹ thai nhi đều phải đối mặt.
- Rủi ro bị tiểu đường thai kỳ: với mẹ có bầu đôi thì nguy cơ bị mắc bệnh đái đường thời kỳ mang thai cao hơn nhiều so với mẹ mang bầu đơn. Bởi, thời điểm có bầu đôi phụ nữ có bầu nên cố gắng tẩm bổ nhiều và tăng nhiều cân, đi kèm đó trạng thái sinh mổ là rất cao.
- Có nguy cơ phải sinh mổ đối với các mẹ thai nhi chiếm tỷ lệ 80% và bên cạnh đó, các người phụ nữ cũng nên cố gắng biết, một số trường hợp có bầu ngược ở một vài cặp song sinh là khá phổ phát. Bởi vậy, trong một số tuần cuối của thời kỳ mang thai, mẹ cần khám thai thường xuyên để chọn lọc được giải pháp sinh thường xuyên sinh mổ an toàn .
Phụ nữ mang thai cần làm thế nào để giúp thai nhi tăng cân đúng theo chuẩn?
Tùy vào bảng tiêu chuẩn cân nặng theo thai nhi một tuần thì các mẹ cần ứng dụng với tất cả những chia sẻ ở dưới đây:
- Không được sử dụng toàn bộ các chất kích thích như: thuốc lá,….
- Thai phụ cần đi khám thai theo theo lịch hẹn để tiện theo dõi, và đồng thời nhận biết ngay từ giai đoạn đầu toàn bộ các căn bệnh mà mẹ và thai nghén mắc phải.
- Cân bằng về chế độ ăn uống, bổ sung toàn bộ các các loại thực phẩm giàu chất sắt, omega-3, axit folic….
- Toàn bộ các chế độ khoa học: mẹ bầu không cần thiết phải thức khuya, từng ngày bớt chút giai đoạn để mình cần cố gắng rèn luyện.
- Thai phụ luôn giữ vững cho tinh thần vui vẻ để tránh lo âu stress trong suốt quá trình mang thai.
- Phụ nữ nên tham gia vào các chương trình học tiền sản.